دانشنامه نبوی

دربــاره دانشنامه نبوی

سپاس خداى را - جلت اسمائه - كه با خامه مشيت نقش هستى بر صحيفه خلقت كشيد و جهان را از سرا پرده عدم به سر منزل وجود و ظهور در آورد. هر چيزى را بجاى خويش فرونهاد و جن و انس هستى را با همه جلوه ها و جلاها خلقت فرمود.

براى اين كه درين بستانسراى خلقت ميوه و نو باوه آفرينش را جلوه گر سازد، انوار تابناك انبياء عظام و اولياء و اوصياء كرام را به دستورخويش بروز و ظهور داد و تاج "كرمنا" بر سر "بنى آدم" نهاد و بحر و بر را مسخر وى ساخت كه گوهر وجود خود را دريابد و به كمال خلقت كه "معرفت" و "عبوديت" ذات بى مثال "حق" است برسد. كه هدف از اين خلقت ها جز معرفت و بندگى نيست. " وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُون"«1»

شكوفه ممتاز اين درختان وجود و ميوه شايسته و گل سر سبد آفرينش را وجود مقدس پيامبر خاتم (ص) قرار داد كه حاصل همه خلقت و نتيجه همه هستى است : "لَوْلَاكَ لَمَا خَلَقْتُ الْأَفْلَاك"«2»
چه بگويم در باره پيامبرى كه خداوند متعال به جان عزيزش سوگند مى‏خورد و مى گويد: "لَعَمْرُكَ إِنَّهُمْ لَفي سَكْرَتِهِمْ يَعْمَهُونَ""3"
چه مى‏توان گفت در حق رسولى كه خداوند داناى توانا در باره اش مى‏فرمايد: "إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظيمٍ"«4»
مگرنه اين است كه زندگى رسول الله(ص) سرمشقى نيكو است براى امت؛ مگر نه اين است كه خداوند سبحان در قرآن كريم پيامبر بزرگوار خويش را اسوه براى مؤمنان خوانده است.
آنجا كه مى‏فرمايد: " لَقَدْ كانَ لَكُمْ في رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كانَ يَرْجُوا اللَّهَ وَ الْيَوْمَ الْآخِرَ وَ ذَكَرَ اللَّهَ كَثيراً"«5»

عملكرد او نه تنها در تمام عرصه هاى زندگى بلكه در ميدان جنگ نيز بهترين الگو براى مسلمانها، كه نه؛ بلكه براى تمام انسانها است.
روحيات عالى، صبر و شكيبائى، هوشيارى و درايت، اخلاص و ايمان، استقامت و بردبارى او همه و همه سر مشقى است براى تمامى مؤمنين و مومنات.
پيامبرى كه در برخورد هاى سياسى رحمت و رافت نسبت به دشمنان را منش خويش قرار داده و با آن همه خون دل هايى كه از مشركين و دشمنانش به يادگار برده بود در روز فتح مكه صلاى "اليوم يوم المرحمه" را سر داده و مسلمين را به رحمت و مهربانى فرا مى‏خواند.
دلسوزى او به امت و اهتمام به راهنمائى آنها را بر خود فرض مى‏دانست و با آنكه در راه هدايت امت دندان هاى مباركش شكسته شد و خون صورت شريفش را فرا گرفت اما فرمود: " اللَّهُمَّ اهْدِ قَوْمِي فَإِنَّهُمْ لَا يَعْلَمُون "«6»

در ميدان جنگ به همراه ديگر مؤمنان كلنگ به دست مى‏گيرد و خندق مى‏كند؛ براى حفظ خونسردى يارانش با آنها مزاح مى‏كند و مرتب آنها را به ياد خداوند مى اندازد.
برخورد مناسب با فقرا، تهيدستان، يتيمان و كودكان و سفارش به مهربانى با آنها گوشه اى از اجتماعيات آن وجود نازنين است.
براستى كه در سراسر زندگى، و بويژه در بيست و سه سال دوران رسالت اين يگانه تاريخ بشريت، كوچكترين نقطه ضعف و ابهام ديده نمى‏شود نه در نظر ما كه مسلمانيم و به چشم تكريم به آن وجود مقدس مى‏نگريم، بلكه حتى دشمنان و بدخواهان اسلام كه هنوز هم در لباس نفاق و با شيوه اى خفاش گونه سعى دارند در زواياى تاريك نكته اى بيابند و آن را به خيال باطل خود بزرگ كنند.

آرى هم اوست بهترين اسوه در طريق هدايت مؤمنين و مسلمين و اصلاح مسير آنها از راه ضلال به راه مستقيم.
و بر ماست كه با نگاه عميق و ژرف خود به زندگى آن بزرگوار صراط مستقيم را انتخاب و آن را سرمشق خود قرار دهيم.
ولى آيا مى‏توان شخصيت عظيم و بى نظير او را به راحتى بررسى نمود؟ آيا مى شود سيره عملى آن بزرگوار را به راحتى بدست آورد؟ آيا مى‏توان از آداب اجتماعى و روحيات اخلاقى آن بزرگوار مطالبى كامل تهيه نمود؟ آيا مى‏توان ارتباط آن عزيز را با منبع پر فيض وحى در فرصتى اندك جمع آورى نمود؟ آيا زندگى نامه آن هرم هستى را و شعاع وجودى آن مبدء فيض قدسى را مى‏توان با اين بضاعت علمى اكتساب نمود؟
آرى ؛

آب دريا را اگر نتوان كشيد هم به قدر تشنگى بايد چشيد

در اين زمينه عالمان دلباخته حقيقت، در فراگيرى زبان قرآن و احاديث رسول )ص( به ميدان عمل آمدند؛ كتابها نوشتند و نكته هاى دلنشين نگاشتند و حتى در لغت عرب و صرف و نحو و علوم بلاغى و حديث و دانشهاى بسيار، كتابها تدوين و تاليف كردند.و براى امت به يادگار گذاشتند.

زنده نگاه داشتن اين ميراث فرهنگ اسلامى و باز آفرينى آن با دانش ها و فن آورى هاى امروزى كارى است بزرگ و سترگ، كه همواره پژوهشگران و محققان علوم اسلامى جهت دستيابى و سامان دهى آن ناگزير از پژوهش و دقت نظر در كتب و متون گرانقدر گذشتگان مى‏باشند.

ما نيز با توجه به بضاعت اندك و ناچير علمى خود، در سايه حضرت حق عز اسمه و با تمسك به ذيل عنايات آن بزگوار و استمداد از الطاف جوشان نتيجه عالم هستى حضرت ولى عصر روحى و ارواح العالمين لتراب مقدمه الفدا، برآن شديم تا با ارائه طرحى كوچك در قالب نرم افزار خوشه چين آن حضرت بوده و از خرمن پر فيض آن بزگوار حظى وافر برده باشيم."فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَيْهِ قالُوا يا أَيُّهَا الْعَزيزُ مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ وَ جِئْنا بِبِضاعَةٍ مُزْجاةٍ فَأَوْفِ لَنَا الْكَيْلَ وَ تَصَدَّقْ عَلَيْنا إِنَّ اللَّهَ يَجْزِى الْمُتَصَدِّقينَ"«7»

شيوه توليد

اصل صرفه جوئى در توان هاى علمى و توجه به نام گذارى سال 1385 شمسى به نام حضرت محمد مصطفى (ص) از طرف مقام معظم رهبرى و محدوديت هاى زمانى و فرصت اندك نسبت به تهيه طرحى وافى و كافى و در خور شان حضرت ختمى مرتبت محمد بن عبد الله(ص) ما را بر آن داشت تا با كاهش مقدارى از سطح خواسته ها برنامه را بر امكانات موجود و بهره ورى از گنجينه عظيم منابع پژوهشى و مطالب منسجم در دسته هاى منظم، در قالب نمايه، تكواژه، موضوع و ... از موضوعات خاص پيرامون آن حضرت پايه ريزى نمائيم.
و نيز با توجه به شخصيت جهانى پيامبر عظيم الشان اسلام و دقت در عظمت آن بزرگوار بر سائر پيامبران و اكمليت آئين آن عزيز بر ديگر اديان الهى، اين برنامه در سه زبان مختلف فارسى و عربى و انگليسى و در سطح مخاطبين عام طراحى و به جامعه علمى عرضه مى‏گردد.

منابع تحقيق‏

اولين منبع تحقيقى اين برنامه قرآن كريم است كه در آن با استفاده از كتب تفسيرى نظير تفسير گرانسنگ مجمع البيان و ترجمه آن به پژوهش در محتواى آيات وارده پيرامون پيامبر گرامى اسلام و بيان اسباب نزول آن پرداخته شده است.
احاديث شريف نبوى نيز از مجموعه عظيم و ارزشمند بحار الانوار استخراج گشته و بر همين اساس اين كتاب در صدر منابع تحقيقاتى قرار دارد.
براى بررسى ابعاد مختلف زندگى رسول الله (ص) از كتب تاريخى معتبرى چون: ارشاد شيخ مفيد ، تاريخ يعقوبى، تاريخ طبرى، مناقب ابن شهرآشوب ، مغازى واقدى و چند كتاب تاريخى مهم ديگر به كار گرفته شده است. از كتاب هاى تاريخى معتبر معاصر نيز چون تاريخ اسلام نوشته‏ى دكتر آيتى و فروغ ابديت تاليف آيت الله سبحانى در اين نرم افزار استفاده شده است.
با توجه به اين كه زندگى نورانى و آسمانى پيامبر رحمت الگوئى مناسب براى امت اسلامى است لذا سعى بر استخراج آداب زندگانى آن بزرگوار از كتب معتبر سيره و عرضه آن در قالب سيره اخلاقى بوده است.
در طبقه بندى اشعار از اشعارى كه از دير باز تا كنون در مدح و منقبت حضرت رسول (ص) سروده شده است بهره برديم.
دو كتب معتبر "المجدي" و "الفخري" و كتاب جمهرة انساب عرب از منابع تحقيقاتى در اين بخش تبار نامه است كه اطلاعات ذريه آن حضرت تا قرن پنجم هجرى را استخراج نموده است.

نرم افزار در يك نگاه‏

*آينه وحى‏

تبلور و اختصاص "سيد معجزات" "قرآن" ، به "سيد انبياء" و خاتم آنان يعنى پيامبر اعظم (ص) از معارف بلند و نعمت هاى ويژه باريتعالى است كه وجود خارجى قرآن با بعثت پيامبر گرامى و با آيه شريفه اقرا بسم ربك الذي خلق شكل گرفت.
حيات جاويدان و ماندگارى اين كتاب بزرگ در كنار عترت مطهر آن بزرگوار؛ عصمت و مصونيت از هر گونه خطا و انحراف در قرآن و عترت؛ وهمچنين هدايتگرى و روشنگرى اين دو گوهر تابناك از حقايق بلند خلقت است كه در لسان انبياء گذشته نيز بدان اشاره شده است. لذا معرفت و شناخت اين دو گوهر امرى است طرفينى؛
گرچه پيامبر و عترت او حقيقت ناطقه قرآن هستند ولى پيامبر اسلام را مى‏توان هم از نگاه درونى و هم برونى به قرآن مورد شناخت قرار داد
بر همين اساس استخراج آياتى كه به دلالت هاى گوناگون بيانگر سيره و حيات آن بزرگوار است امرى لازم مى‏نمود كه پس از مراجعه به تفاسير گرانسنگ و تعيين شان نزول آيات اين امر مورد تحقيق قرار گرفته و به جامعه علمى و پژوهشگران عرضه شد.

* زندگى نامه‏

روش هاى مختلفى جهت دسته بندى و جمع آورى اطلاعات يك علم وجود دارد با تحليل و بررسى آنها مى‏توان گفت عرضه اطلاعات در دسته هاى منظم ، به صورت نمودار درختى همراه با ايجاد ارتباط بين عناوين يك درخت با ديگر عناوين ، از بهترين صورتهاى موجود در عرضه اطلاعات يك علم است .
زيرا ارائه اطلاعات به ديگر شيوه ها يعنى عرضه آنها در قالب معاجم موضوعى و يا معجم الفاظ از نقائصى همجون عدم دسترسى سريع و آسان به پاسخ صحيح ناهماهنگى بين عناوين و مشكلات هماهنگ سازى ، طولانى شدن زمان تحقيقاتى ، ابهام نمايه هاى استخراج شده از متون ، اطاله عناوين استخراج شده ، از دست رفتن بسيارى از قراين دخيل در فهم به جهت تقطيع متون و ... برخوردارند.

در حالى كه سيستم نمودار درختى با توجه به تجربه هاى بدست آمده علاوه بر برطرف كردن كمبودها موجود در ديگر شيوه ها و بهره گيرى از سيستم هاى جانبى مترادفات ، مرتبطات، مشتركات و ديگر امكانات ذكر شده در دو سيستم قبل، از قابليتهاى ديگرى همانند ايجاد ارتباط بين دو يا چند شاخه در يك باب و يا ابواب مختلف و دسته بندى اطلاعات به گونه اى منطقى برخوردار است.

نظام نمودار درختى مى‏تواند محور تمام متون و منابع يك علم قرار گيرد. به گونه اى كه يك كاربر با جستجو در عناوين درختواره براحتى بتوانتد به مطلوب و خواسته خود در تمام منابع اين نمودار نائل شود.

تدوين درختواره‏اى با 15864 مدخل و 35816 فيش از 19 عنوان كتاب در 161 جلد پيرامون سيره اخلاقى، اجتماعى، سياسى و فردى آن حضرت و ارائه اطلاعات در دسته هاى منظم همراه با ايجاد ارتباط بين عناوين يك درخت با ديگر عناوين و قابليت ارجاع از يك عنوان به مرجع واقعى خود، از اصلى ترين بخش هاى برنامه است كه شماى كلى اين درخت و اتصال آن به كتب مربوطه توسط محققين محترم بخش تاريخ انجام پذيرفته است‏
اطلاعات اين درختواره به كتابهائى نظيرالاصابة، أعلام الورى بأعلام الهدى، زندگى‏نامه چهارده معصوم، بحار الأنوار، منتهى الآمال و ... اتصال يافته است

* واژه نامه‏

در منابع و كتب تاريخى خصوصا تواريخ عمومى مطالب بسيارى درباره جامعه، دين، سياست، اقتصاد، فرهنگ، جغرافيا و . . . ديده مى‏شود كه عدم تفكيك و دسته بندى اين مطالب در تاريخ هاى عمومى زمينه بهره گيرى از آنها را دشوار كرده است، بنا بر اين لازم است اطلاعات موجود اين كتب به روشهاى مختلف تفكيك شده و در اختيار پژوهش گران قرار گيرد. فهرست سازى و تنظيم مطالب از جمله شيوه هايى است كه دستيابى به مطالب پراكنده اين كتاب ها را هموار مى‏كند.

بخش واژه نامه در بر گيرنده بخشى از موضوعات پيرامون پيامبر عظيم الشان است و مباحث جانبى است وگستره آن شامل مفاهيم متنوعى است كه با توجه به نياز محققان انتخاب شده است و هر يك بخشى از كتب تاريخى را پوشش داده و مدخلى بر اطلاعات پراكنده آنهاست.

اين فهرست‏ها از كتاب‏هاى تاريخ طبرى، طبقات الكبرى، مروج الذهب، انساب الاشراف، تاريخ خليفه، تاريخ يعقوبى و اخبار الطوال به شيوه معجم فرمت هاى تخصصى استخراج شده است.
طرح تدوين معجم فرمت تحصصى حد وسط كارهاى معجم رجالى و معجم موضوعى است. در اين طرح با توجه به عناوين و فرمت هاى از پيش تعيين شده اطلاعات متن استخراج شده است.عناوين استخراجى به شرح زير است:

1. مفاهيم شامل 16 موضوع مانند: اخلاق، اقتصاد، تمدن، خانواده، قضا و. . .
2. نام‏ها با زير مجموعه هاى نام اشخاص ، انساب، كارگزارو راوى‏
4. زمان‏ها شامل تقويم تاريخى، مواليد و وفيات، تقويم تاريخ و تقويم هفته‏
5. رويدادها شامل جنگ‏ها و وقائع‏
6. نصوص شامل 12 موضوع از قبيل احاديث، نامه‏ها، خطبه‏ها و. . .
8. موضوعات ديگر شامل 6 موضوع كه در قسمت‏هاى فوق نيامده است مانند: اوايل، خواب‏ها و. . .

* كتابخانه‏

جهت آشنائى بيشتر مخاطبين با زندگانى پيامبر معظم و مكرم اسلام و توليد كتابخانه تخصصى و ديجيتالى با بيش از 246 عنوان كتاب در 894 جلد همراه با دامنه هاى متنوع اطلاعاتى جدا سازى شده با فرمت ها و علائم قراردادى؛ گامى است مناسب جهت سامان بخشيدن به امر تحقيق و پژوهش حول محور آن وجود اقدس؛در اين نوع عرضه اطلاعات مى‏توان به قابليت هاى متنوع زير اشاره نمود:
* ارائه كامل متون به صورت كتابخانه الكترونيكى
* ارائه منابع روائى با اعراب كامل
* پژوهش در متون از طريق فهرست كلمات، جستجوى تركيبى واژه ها، فهرست سازى
* امكان ارتباط متن با شرح، حاشيه، تعليقه، پاورقى، ترجمه
* امكان ارتباط متن با لغت نامه‏
* تقسيم بندى كتب در سته هاى:
- تاريخ و سيره
- اشعار و مدايح نبوى‏
- احاديث نبوى
- تفسير و شان نزول‏
- انساب‏
- ادعيه و زيارتنامه
امكانات ديگر همانند: قابليت هاى پژوهشى، نمايه گذارى، انتقال متن به صفحه يادداشت و ..... از ديگر قابليت هاى اين شيوه اطلاع رسانى است.

* موسوعه حديث نبوى‏

پس از قرآن كريم روايات اهل بيت (ع) نقش به سزائى در شناخت اسلام و شكل گيرى و بالندگى علوم اسلامى ايفا نموده است. و نيك مى‏دانيم كه كتب روائى شيعه گنجينه اى است بس عظيم از گفتارها و سخنان ذوات پاك معصومين عليهم صلوات الله و استخراج كلمات آن حضرات از اين اقيانوس بيكران امرى است كه همواره پژوهشگران و محققان علوم اسلامى را جهت دستيابى به آن ناگزير از پژوهش و دقت نظر در كتب و متون گرانقدر گذشتگان كرده است.
استخراج بيش از 6895 كليد واژه و 41851 نمايه برگرفته از 36769 موضوع از كلمات گهر بار آن وجود نازنين از كتاب شريف بحار الانوار از قابليت هاى چشم گير اين نرم افزار است.

* كتابنامه‏

علم و فرهنگ دنياى جديد مرهون تلاش و مجاهدت افراد بشر در اعصار گذشته است و در اين ميان نخبگان و انديشمندان نقشى اساسى در پيشرفت دانش و انتقال آن به نسلهاى پس از خود بر عهده داشته اند. بر اين اساس شناختن و شناساندن آثار پيشينيان و شرح حال آنها به جهت آشنائى نسلهاى بعدى با ذخاير ارزشمند بشرى امرى لازم و ضرورتى اجتناب ناپذير مى‏نمايد.
و از آنجا كه زندگى سراسر نور پيامبر رحمت الگوئى است مناسب براى هر فرد از افراد امت اسلامى و آن حضرت اسوه اى است گويا براى تمامى آدميان در جميع عرصه هاى زندگى، در شناساندن كتبى كه به اين موضوع پرداخته و سيره فردى، اجتماعى، سياسى و اخلاقى آن حضرت را مورد توجه قرار داده اند اهتمام ويژه گزيده و با تهيه و تدوين كتابشناسى 1783 عنوان كتاب و 1877 عنوان مقاله و 449 عنوان دائره المعارف و 197 عنوان مجموعه مقاله و 88 عنوان پايان نامه از كتابهاى مرتبط به ويژه كتابشناسى پيامبر اعظم صلى الله عليه و آله و سلم -تهيه شده توسط پايگاه اطلاع رسانى پارسا - و ارائه آن در فرم خاص همراه با تصويرى از نماى بيرونى كتاب بر قابليت هاى نرم افزار افزوده ايم.
از ويژگى هاى زيبا و چشمگير اين قسمت ارائه چكيده اى از محتويات يك كتاب است كه با بهره گيرى از قابليت جستجوى ويژه كه در اين بخش گنجانده شده دسترسى بهتر و اطلاع از محتويات يك كتاب را بر محققان محترم آسان ساخته است.

* گاهنامه‏

گاهشمارى وقايع يا "تقويم تاريخ" يكى از روشهاى رايج و مناسب جهت آشنا شدن بشر آينده با رخدادهاى يك فتره زمانى است كه همواره تمدن ها و اقوام مختلف جهت ثبت رويدادها بر مبناى تاريخى خاص چون ميلادى، شمسى و قمرى از آن بهره برده اند.
بر همين اساس تاريخ نگاران كوشش در ضبط و ارائه اتفاقات مهم را هميشه سرلوحه كار خود قرار داده و بر انجام آن اهتمام ويژه داشته اند چرا كه با ثبت، عرضه و انتقال تجربه ها به نسل هاى آتى راه كارها و زمينه هاى مناسب جهت استفاده از امكانات موجود را براى آيندگان فراهم ساخته اند.
يكى از مباحث مهم تاريخى كه از دير باز توجه وقايع نگاران و تاريخ نويسان را به خود جلب نموده ثبت، كنكاش و بررسى رخدادهاى واقع در زندگانى پر فراز و نشيب پيامبر عظيم الشان اسلام است.
ما نيز با توجه به ويژگى خاص اين امر بخشى از برنامه را به نمايش اين رويدادها در يك بستر زمانى 63 ساله كه با ولادت سراسر سرور آن عزيز شروع و به وفات آن بزرگوار ختم مى شود قرارداده ايم.
البته با توجه به اينكه مبدء تاريخ قمرى هجرت پيامبر گرامى اسلام است، محدوده زمانى رخدادها از 53 سال قبل از هجرت (ولادت پيامبر) تا سال 11هجرى (وفات پيامبر) قرار داده شده است.

* نجوا نامه‏

اين بخش از دو قسمت زيارت نامه و اشعار تشكيل شده است:

1. زيارتنامه‏

دعا نقطه اوج كمال آدمى و رها شدن او از تعلقات دنياى مادى است. دعا حلقه اتصال بركه وجود آدمى به درياى بى كران رحمت و محبت ربوبى است.
زيارت ذوات پاك معصومين عليهم صلوات الله و استغاثه به آنان براى نزديك شدن به مقام قرب الهى مصداق اتم و اكمل اين دعا است
اگر به ديده اى حق گرا بنگريم درمى يابيم كه از صدر اسلام تاكنون، همواره مسلمين قبور انبياء، امامان، اولياء و بزرگان دين و پيشاپيش همه آنها، قبر پيامبر بزرگوار اسلام را زيارت مى‏كردند و با رفتن به سوى اين مشاهد، و خواندن نماز و دعا در برابر آنها، و تبرك و توسل به آنها، به خدا تقرب مى‏جستند.
و اين كارى است مورد اتفاق همه؛ چرا كه با توسل به ذيل عنايات اين ذوات پاك روح آدميان جلا يافته و پس از تسويه آن دل ايشان براى قرب به مقام ربوبى حق جل و على آماده مى‏گردد.
تهيه و استخراخ ادعيه خاص پيرامون آن حضرت با قابليت نمايش متن و ترجمه و پخش صوت همراه با نمايش ده ها تصوير مرتبط و بيان آداب زيارت از كتاب مقدس مفاتيح الجنان از امكانات الحاقى است كه در برنامه عرضه مى‏گردد.

2. اشعار

ستايش و مدح خاتم پيامبران و حاصل همه خلقت و ذكر فضائل آن بزرگوار، از همان آغاز طليعه انوار تابناك اسلام بر زبان اديبان جارى گشته و شاعران پاك طينت بسيار، وصف شمائل و مدح فضائل آن جناب را از سويداى وجود با زبان حال در قالب الفاظى موزون و قصائدى غرا به زبان قال بيان داشته اند.
داستان كعب بن زهير و قصيده معروف او و افتخار دريافت صله از وجود مقدس و نازنين رسول الله در تاريخ ادب معروف است.
اشعار حسان بن ثابت و ديگرشعرا و ادبا در باره آن رسول خاتم ثبت در دفاتر است
قصائد بلند و چكامه هاى ارجمند شاعران فارسى زبان چون نظامى گنجوى، خاقانى، جمال الدين عبد الرزاق، كمال الدين اسماعيل، سعدى و مولوى و ... در مدح و منقبت آن سرور عالميان بر اهل ادب پوشيده نيست.

تهيه بيش از 4000 بيت شعر از اشعار شعراء سلف و شاعران پاك طينتى كه وصف شمائل و مدح فضائل آن جناب را از سويداى وجود با زبان حال در قالب الفاظى موزون و قصائدى غرا به زبان قال بيان داشته اند؛ و عرضه آن به دو زبان فارسى و عربى همراه با قرائت صوت و نمايش ترتيبى آن بر اساس شاعر و موضوع شعر و قرن حيات شاعر از ويژگى هاى جذاب نرم افزار خواهد بود.

اميد آنكه ذكر اين فضائل علاوه بر ايجاد موجبات سرور مسلمين و مؤمنين اسباب ترفيع درجه آنها را در دو جهان فراهم سازد.

* تبارنامه‏

همواره بشر شرافت، فضيلت، عزت و اصالت خود را در پاكى طينت، صفاى دل، زلالى قلب و طهارت خمير مايه نياكان و خاندان خود مى‏داند.
دين مبين اسلام نيز هميشه بر معرفت و شناخت آن اهميت گمارده و بسيارى از احكام شرع مقدس خود چون نكاح را بر آن استوار نموده است.
بر همين اساس آدميان حفظ اين نسب را اساس شرف، ملاك فخر، مايه عظمت و سبب افتخار و سربلندى خويش بر ديگران قلمداد مى‏كند و بر نگاهداشت و انتقال آن به نسل هاى بعد همت مى‏گمارند.

شناخت نسب و معرفت نياكان پيامبر بزرگوار اسلام و اولاد طاهرين و ذريه آن حضرت از امور لازم بر هر مسلمان است چرا كه خداوند متعال اجر تبليغ و رسالت نبى مكرم خود را تنها در دوستى و محبت اين خاندان قرار داده و مى‏فرمايد: "قل لا اسالكم عليه اجرا الا الموده فى القربى "
و در شريعت خويش نيز احكام ويژه اى چون حرمت صدقه و وجوب خمس بر آنها را قرار داده كه عمل به آن جز با شناخت و آگاهى از احوالات اين رادمردان ميسر نيست.
از اين رو در طول تاريخ اسلامى علما، انديشمندان و بزرگان دين با قبول منصب "نقابت" و يا با تدوين و تاليف كتابهاى انساب، در حفظ و حراست از اين شرافت خاندانى همت گماشته و آن را براى امت اسلامى به يادگار گذاشته اند.

استخراج، دسته بندى و ايجاد ارتباطات در تبار نامه از قسمت هاى منحصر به فرد اين لوح فشرده است كه به بررسى نسب پيامبر و نياكان و اجداد آن بزرگوار پرداخته است و در آن ذريه ساداتى كه از نسل آن بزرگوار هستند استخراج و به صورت درختواره به نمايش در آمده است. دو كتاب معتبر "المجدي في انساب الطالبيين" نوشته نجم الدين ابى الحسن علي بن محمد از اعلام قرن پنجم و "الفخري في أنساب الطالبيين" تاليف عزيز الدين ابي طالب اسماعيل بن الحسين متوفاى 614 هجرى قمرى و كتاب عمدة الطالب في أنساب آل ابي طالب نوشته ابن عنبه حسنى متوفاى 828 هجرى قمرى و نيز كتاب "جمهرة أنساب عرب" نوشته ابن حزم از منابع تحقيقاتى در اين بخش است كه اطلاعات ذريه آن حضرت تا قرن پنجم هجرى را استخراج نموده است.

* نگارخانه‏

بكار گيرى شيوه ها و راهكارهاى نوين و بهره گيرى از عرضه اطلاعات به شيوه هاى مالتى مديا يكى از راهكارهاى مناسب در ارائه يك نرم افزار مطلوب است
در اين راستا مى‏توان با استفاده از امكانات تصويرى، عكس هاى مناسب، نقشه هاى مختلف، اطلس هاى جغرافيايى، تحولى جديد در عرضه اطلاعات ايجاد نمود
به همين منظور در اين بخش 82 عكس و تصوير از اماكن تاريخى و تعداد 108 نقشه مربوط به مهمترين حوادث تاريخ صدر اسلام وجود دارد. اين نقشه ها و تصاوير از كتاب هاى اطلس تاريخى كه به فارسى نوشته يا ترجمه شده استخراج شده است. نقشه ها پوياست و جستجو در اماكن داخلى نقشه براحتى ممكن است.

پی نوشت

«1» الذاريات : 6«5»
«2» بحارالأنوار ج 6«1» ص 06«4»
«3» الحجر : 2«7»
«4» القلم : «4»
«5» الأحزاب : 1«2»
«6» بحارالأنوار ج 0«2» ص 1«2»
«7» يوسف : 8