حکمت نامه پارسیان

دربــاره حکمت نامه پارسیان

«امثال و حِكَم فارسى»، يكى از مهم‏ترين بخش‏هاى ادبيات كشور ما است كه در حقيقت، عصاره نظم و نثر ادب فارسى به شمار مى‏آيد. از سوى ديگر، فرهيختگان و دانش‏دوستان توجهى ويژه به اين حكمت‏ها دارند كه اين توجه روزافزون به امثال و حكم فارسى، بيش از هرچيز، نشان از ارزش‏هاى نهفته در اين گنج پربها دارد. در همين راستا، «نشر جمال» به چاپ كتاب گران‏قدر «حكمت‏نامه پارسيان» اقدام نموده است؛ كتابى كه به كمك در هم آميختن «امثال و حكم فارسى» با «آيات و احاديث»، پرده از راز بزرگى برداشته است و آن، ريشه داشتن هر حكمت و مثل، در متن دين و سخن انبيا و بزرگان الهى مى‏باشد.

به‏يقين مى‏توان گفت كه فردوسى، سعدى و ديگر بزرگان ادب پارسى، پيش از خلق آثار اديبانه خود، با تكيه بر سخنان نغز دين، خويشتن را سرشار از حكمت نموده‏اند و سپس با سرمايه ادب فارسى، آن را به نسل زمان خويش و آيندگان هديه داده‏اند.

سخن ديگر اينكه، تاكنون تلاش‏هاى بسيار و درخور تقديرى براى جمع‏آورى، حفظ و تنظيم مَثَل‏ها و حكمت‏هاى فارسى انجام گرفته است؛ اما اين سرمايه پرارج ادبى، به عنوان مجموعه‏اى حِكَمى، اخلاقى، تربيتى، آموزشى و تبليغى، كمتر مورد توجه قرار گرفته بود.

اثر حاضر، به‏خوبى از اين نكته پرده برمى‏دارد كه ادبيات فارسى در ايران، همواره مروّج اخلاق، معنويت، پاكى و پارسايى بوده است. نشر جمال با انتشار اين اثر، راه بهره جستن از اين درياى ادب و حكمت را هموار ساخته است.

در مقدمه نويسنده و همچنين در پيشگفتار حجت الاسلام و المسلمين دكتر موحدى، به صورت كامل، در باره نياز جامعه به اين اثر گران‏قدر بحث شده است. همان نياز، ما را واداشت تا اين مجموعه ارزشمند را به صورت «نرم‏افزارى» ارائه دهيم كه دسترسى به امثال و حكم براى نويسندگان، مربيان، مبلغان، آموزگاران، انديشمندان و سخنورانى كه مايل‏اند در آثار فكرى و فرهنگى خود، از امثال و حكم غنى فارسى بهره برده، گفتار و نوشتار خويش را با استفاده از اين عبارات حكيمانه، اديبانه، شيرين و دلنشين، زينت و تعميق بخشند، آسان‏تر شود و ايشان را به‏راحتى به منزل مقصود رهنمون گرداند تا از اين نعمت بزرگ بهره ببرند.

گفتنى است، ويژگى‏ها و امتيازات اين نرم‏افزار براى محققان به شرح ذيل است:

1. دسترسى به متن كامل كتاب و نيز لغت‏نامه معتبر، جهت سهولت در پژوهش؛
2. دسترسى به جايگاه هر يك از امثال و حكم در كتاب حكمت‏نامه پارسيان؛
3. سهولت در بررسى تكرار يك ضرب المثل در جاى‏جاى اين كتاب؛
4. امكان ارتباط آيات به كار رفته در اين كتاب با قرآن كريم؛
5. امكان يادداشت‏بردارى و ثبت تحقيقات.

بيوگرافى نويسنده‏

غلامرضا حيدرى ابهرى، در سال 1348ش در شهر تهران به دنيا آمد. تحصيلات دوره ابتدايى و راهنمايى را در همين شهر گذراند. به دليل علاقه‏مندى به علوم دينى، تحصيلات دوره دبيرستان را نيمه‏تمام رها كرده، به شهر مقدس قم رفت. در مدارس علميه قم، تحصيل علوم دينى را آغاز نمود و از اساتيد بزرگ حوزه بهره‏ها برد. او هم‏زمان با تحصيل، نويسندگى را نيز تجربه كرد كه اولين اثرش در سال 1374ش منتشر شد. از آن به بعد نيز، آثار متنوعى، از جمله چندين اثر ادبى، تاريخى و حديثى را نيز براى بزرگسالان نوشت. برخى آثار وى از سوى جشنواره‏هاى مرتبط با كتاب، برگزيده شدند. جشنواره «كتاب فصل»، جشنواره «كتاب سال رضوى» و جشنواره «كتاب دين» از جمله جشنواره‏هايى بوده‏اند كه حيدرى به دريافت جايزه از آن‏ها توفيق يافته است.
اين نويسنده خوش‏ذوق روحانى، در كارنامه درخشان خود، همكارى با مركز فرهنگ و معارف قرآن (جهت پاسخ‏گويى به پرسش‏هاى كتبى دانش‏آموزان، به مدت سه سال)، و نيز دارالحديث (به مدت چندين سال) را به ثبت رسانده است.

وى تا كنون، با حضور 6 ساله خود در نمايشگاه قرآن، و پاسخ به پرسش‏هاى دينى كودكان و نوجوانان، بر سابقه درخشان خود افزوده است. كتاب خداشناسى قرآن كودكان، حاصل همين گفتگوهاى او با كودكان و نوجوانان مى‏باشد.

آخرين اثر او به نام «نان و نمك» (فرهنگ موضوعى امثال و حكم فارسى)، با 850 صفحه، در قطع رحلى منتشر شده است. موفق‏ترين آثار او، كتاب‏هايى مى‏باشد كه در حوزه توحيد و خداشناسى، براى مخاطبان كودك و نوجوان پديد آورده است.

برخى ديدگاه‏هاى فرهنگى نويسنده:

1. كارهاى بزرگ را آدم‏هاى بزرگ انجام مى‏دهند، نه سازمان‏هاى بزرگ؛
2. ما بايد به دنبال كار درست باشيم، نه كار درشت؛
3. تا به نيروى انسانى اهميت ندهيم، طعم پيشرفت را نخواهيم چشيد؛
4. چاپ حديث با نشر حديث متفاوت است؛ بسيارى از آثار فعلى عرصه كتاب،بيشتر چاپ حديث است تا نشر حديث و رساندن درست حديث به مخاطبان؛
5. اگر آدم‏هاى دردمند به آدم‏هاى كارمند تبديل شوند، بايد فاتحه فرهنگ را بخوانيم؛
6. ما در حوزه بيان معارف دينى به كودكان و نوجوانان، هم در شكل و هم در محتوا، به تكرار رسيده‏ايم و دليل آن عدم انس نويسندگان با افكار بزرگان است؛
7. دفاع نامقدس از دفاع مقدس، ما را به جايى نخواهد رساند؛ محدود كردن دفاع بزرگ ملت ايران به حاجى و سيّد، اگر خيانت نباشد، خدمت هم نيست؛
8. در تأليف كتاب براى كودكان و نوجوانان، بحث‏هاى انگيزشى بايد بر بحث‏هاى آموزشى تقدم يابند؛ به عنوان مثال: كتاب مرتبط با دفاع مقدس، به همراه دادنِ اطلاعات پيرامون دفاع مقدس، بايد شوق و انگيزه دفاع را نيز در مخاطبان بالا ببرد؛
9. خدمتگزاران عرصه فرهنگ، بايد در كار خود تمركز كنند؛ دوره كارهاى فرهنگى - اقتصادى به پايان رسيده است؛ با يك دست دو هندوانه نمى‏توان برداشت و ده هندوانه كه ديگر هيچ؛
10. بلبل از فيض گل آموخت سخن ورنه نبود اين هم قول و غزل تعبيه در منقارش‏
تا به شهود حقيقت نرسيم، زبان و قلممان به بلوغ نخواهد رسيد؛
11. مردم ايران با كتاب‏هاى دينى قهر نيستند، بلكه با كار نازل دينى مخالف‏اند؛
12. عجله، كار شيطان است؛ امّا فرصت‏سوزى و سهل‏انگارى در توليد آثار ممتاز را نيز نبايد با دقت و صبر اشتباه گرفت؛
13. دوره حرف‏هاى قشنگ گذشته است؛ اكنون زمان تجربه‏هاى قشنگ است؛ تأثير تأليف يك كتاب خوب، بيش از حرف زدن درباره‏هزار كتابى مى‏باشد كه هنوز تأليف نشده است؛
14. رفتار دينى بيش از گفتار دينى اثر دارد؛ مجموعه‏هاى فرهنگى كه به كارمندان خود ستم مى‏كنند، قراردادهاى خود را با نويسندگان و هنرمندان يك‏طرفه لغو مى‏كنند، حقوق مادى و معنوى ديگران را ناديده مى‏گيرند و به هر قيمتى مى‏خواهند به اسلام خدمت كنند! خدمتشان بيش از آنكه به ترويج دين بينجامد، به بدنام كردن آن منجر خواهد شد.